شفق قطبی چیست؟
شفق قطبی یا به انگلیسی aurora – aurora borealis – northern lights یک پدیده جوی و طبیعی است که معمولا در نزدیک قطبین زمین قابل مشاهده است. دلیل رخ دادن این پدیده به زبان ساده گسیل ذرات باردار از سمت خورشید در طی طوفان های خورشیدی است که دائما در حال رخ دادن است.
کره زمین یک آهنربای بزرگ است که از طریق میدان مغناطیسی خود مانند یک پیلهی نامرئی ما را در داخل جو زمین از این طوفان های خورشیدی در امان نگه میدارد. اگر این میدان مغناطیسی وجود نداشت هرگز حیاتی بر روی کره زمین شکل نمیگرفت و زمین یک سیارهی مرده میشد. این ذرات بعد از رسیدن به میدان مغناطیسی کره زمین به سمت اطراف منحرف میشوند و از زمین فاصله میگیرند و وارد جو زمین نمیشوند. در قطبین زمین به دلیل اینکه شدت میدان مغناطیسی کمتر است برخی از این ذرات در ارتفاعات بالاتر (80 تا 250 کیلومتر از سطح زمین) وارد جو زمین میشوند و در اثر برخورد با عناصر موجود در جو زمین، باعث برانگیختگی آنها شده و نهایتا به شکل نورهایی که ما به آن شفق قطبی میگوییم در آسمان شب پدیدار میشوند.
طوفان های خورشیدی عامل بروز پدیده شفق قطبی است
شفق قطبی در چه ارتفاعی رخ میدهد؟
شفق قطبی عموما در ارتفاع 100 کیلومتر زمین نمایان میشود(بین 80 تا 250 کیلومتری) و رنگ آن تابع عناصر موجود در جو است. برای مثال برخورد ذرات باردار با اکسیژن باعث گسیل رنگ قرمز و نارنجی، برخورد این ذرات با نیتروژن باعث گسیل رنگ سبزآبی و هیدروژن باعث بوجود آمدن رنگ سرخ آبی می شود.
شفق قطبی کجا قابل مشاهده است؟
در نیمکره شمالی زمین معمولا در عرضهای جغرافیایی حدود بالاتر از 65 درجه شمالی شفق قطبی قابل مشاهده است. شفق قطبی در هنگام شب دیده میشود. البته ممکن است در اثر فعالیتهای شدیدتر خورشیدی در عرض های کمی پایینتر هم دیده شود و این به شدت طوفان های خورشیدی بستگی دارد. در نیمکره جنوبی زمین نیز در عرض جغرافیایی حدود 65 درجه جنوبی به پایین شفق قطبی قابل دیده شدن است اما در نیمکره جنوبی جمعیت مسکونی بسیار کم و ناچیزی در این محدوده زندگی میکند و بنابراین شفق قطبی جنوبی معمولا کمتر به وسیله انسان دیده می شود.
شفق قطبی در ناحیه سبز رنگ قابل مشاهده است و در صورت فعالیت های شدید خورشید تا دایره سبزرنگ هم قابل مشاهده است.
شفق قطبی در نیمکره شمالی زمین در شمال روسیه، کانادا، نروژ، فنلاند، سوئد، آمریکا(آلاسکا)، گرینلند و ایسلند قابل مشاهده است.
چگونه شفق قطبی را مشاهده کنیم؟
برای دیدن شفق قطبی شما میتوانید همراه با پرسیکا در سفر گروهی در جستجوی شفق شمالی شرکت کنید و شانس این را داشته باشید که شفق قطبی را در آسمان ببینید.
به طور کل برای دیدن شفق قطبی باید به مناطقی از جهان که امکان دیدن شفق وجود دارد سفر کنید.
پیش بینی شفق را دنبال کنید و آماده دیدن شفق در شب مورد نظر باشید.
پیش بینی هواشناسی را دنبال کنید و به مکانهای عاری از ابر سفر کنید.
و در نهایت به یک مکان دور از شهر باید سفر کنید تا آلودگی نوری کمی در آسمان باشد و شانس دیدن شفق بیشتر شود.
بهترین زمان برای دیدن شفق قطبی چه زمانی است؟
از اواخر آگوست تا اوایل اپریل در نیمکره شمالی زمین و از می تا سپتامبر در نیمکره جنوبی زمین، فصل مناسبی برای دیدن شفق قطبی است.
آیا شفق قطبی هر شب رخ میدهد؟
شفق قطبی ممکن است چند شب پشت سر هم دیده شود و ممکن است چند شب پشت سر هم دیده نشود، این کاملا به فعالیتهای خورشید بستگی دارد و از قبل قابل پیش بینی نیست. در سالهایی که خورشید در چرخه فعالیت بیشینه خود قرار دارد در کل سال در عرضهای جغرافیایی بالا این پدیده قابل مشاهده است مثل سال 2012-13 و در سالهایی که چرخه فعالیت خورشیدی در کمینه است تعداد روز کمتری در سال این پدیده قابل مشاهده است. مثل سال 2009 که فقط 105 روز در کل سال این پدیده رخ داد.
آیا دیدن شفق قطبی قطعی است؟
خیر، شفق قطبی یک پدیده طبیعی و نجومی است و دیدن آن کاملا تصادفی است اگر چه در برخی زمانها شانس دیدن بیشتر است اما به طور کل از روزها و هفتهها قبل قابل پیش بینی نیست.
آیا شفق قطبی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است؟
بله، برای دیدن این پدیده به هیچ ابزار خاصی نیاز ندارید.
آیا شفق قطبی در طول روز قابل مشاهده است؟
این پدیده ممکن است در طول روز هم رخ دهد اما به دلیل نور خورشید، چشم انسان قادر به دیدن آن نیست و فقط در شب و در آسمان تاریک قابل رویت است.
آیا در آسمان ابری شفق قطبی قابل مشاهده است؟
برای دیدن شفق قطبی به یک آسمان صاف و تاریک نیاز دارید و در صورت ابری بودن این پدیده قابل مشاهده نیست.
آیا شفق قطبی خطرناک است؟
این پدیده هیچ خطری ندارد چراکه همانطور که گفته شد میدان مغناطیسی زمین مانند یک حفاظ نامرئی از ما در برابر طوفانهای خورشیدی محافظت میکند.
آیا بهترین زمان برای دیدن شفق قطبی در زمستان و در شبهای سرد است؟
این پدیده به سرما ارتباطی ندارد اما در شبهای سرد سال یعنی زمستان چون طول روز کوتاه است و طول شب بیشتر است، شانس دیدن شفق قطبی بیشتر میشود.
برخی افسانههای محلی درباره شفق قطبی:
برخی از اسکیموها در آمریکای شمالی معتقد بودند شفق قطبی ارواح مردگان در هوا است.
وایکینگها عقیده داشتند شفق قطبی پلی است میان زمین و خانهی خدایان.
مردم در برخی نقاط اروپا که شفق قطبی به ندرت دیده میشد، عقیده داشتند که نشانه جنگ یا قحطی است.
امروزه ملوانان سوئدی عقیده دارند که شفق قطبی نشان دهنده یک روز خوب ماهیگیری است.
هرگونه استفاده تجاری بدون کسب اجازه از مطالب وبسایت پرسیکا ممنوع است
با سلام
عالی بود ممنون از توضیحاتتون
فقط لطفاعکسهای بیشتروقشنگتر بزارید ممنون
سپاس از توجهتون